In de tweede en laatste ronde van de begeleidingsprojecten ter versterking van brede basiszorg en verhoogde zorg in scholen, financiert Leerpunt ook in schooljaar 2025-2026 in totaal 10 projecten die samen 211 scholen zullen bereiken. Van deze projecten zijn er 4 verlengingen. Zij kregen in de eerste ronde ook al financiering, wat nu wordt doorgezet om nog meer scholen te bereiken en nog een grotere impact te hebben.

Waarom deze begeleidingsprojecten?

Naast haar basisopdracht om evidence-informed werken te stimuleren, kreeg Leerpunt een extra opdracht en bijhorend budget toegewezen van de Vlaamse overheid voor het versterken van brede basiszorg en verhoogde zorg in scholen. De begeleidingsprojecten dienen net daarvoor: scholen en teams ondersteunen en stimuleren om de brede basiszorg en verhoogde zorg in hun scholen en klassen onderbouwd uit te bouwen. Het uitbouwen van een sterke brede basiszorg en verhoogde zorg is een taak van elke school.

Brede basiszorg betekent dat leraren een krachtige leeromgeving voorzien, effectief lesgeven, een positieve sfeer in de klas creëren en aandacht hebben voor ieders noden. Ze volgen de leerlingen systematisch op, werken actief aan het verminderen van risicofactoren, het behouden van beschermende factoren en proberen onderwijsbehoeften vroeg te detecteren en aan te pakken. Op die manier scheppen de leraren voor elk kind de kans zich goed te voelen en maximaal te leren, zonder dat hiervoor meteen extra hulp nodig is.

Verhoogde zorg betekent dat de school extra inspanningen levert voor leerlingen die meer ondersteuning nodig hebben dan hun klasgenoten zodat hij/zij om tot leren kan komen. Deze redelijke aanpassingen (remediërende, differentiërende, compenserende en dispenserende maatregelen) op maat van de leerling met specifieke onderwijsbehoeften zorgen ervoor dat de leerling gelijkwaardige kansen krijgt in het gewone onderwijs. De school moet deze aanpassingen doen, zolang ze haalbaar zijn en de werking van de school niet onredelijk belasten.

Om die brede basiszorg en verhoogde zorg te verankeren in scholen en de leraren de competenties te versterken om zorg te bieden aan alle leerlingen, hebben de scholen steun nodig. Samen met de pedagogisch begeleidingsdiensten kan Leerpunt die steun bieden.

Kennishiaten

Naast de praktische steun van de projecten, voelbaar in de klas en bij de leraar, worden ook nog twee wetenschappelijke onderzoeken uitgevoerd.

Het ene onderzoek focuste op de hiaten in de kennisbasis over brede basiszorg en verhoogde zorg en zoekt uit of er hiaten zijn en zo ja, over welke thema’s. De resultaten van dit onderzoek werden in maart gepubliceerd. De onderzoekers identificeerde 57 kennisnoden bij de Vlaamse onderwijsprofessionals over brede basiszorg en verhoogde zorg. Op basis van de resultaten schreef Leerpunt twee onderzoeken uit en zullen er in totaal vier leidraden worden ontwikkeld.

Het tweede onderzoek bekijkt hoe effectief de begeleiding binnen deze begeleidingsprojecten verloopt, welke impact ze hebben en waarom er wel of geen impact is. Dit onderzoek wordt begin 2026 gepubliceerd.

Toegekende verlengingen begeleidingsprojecten ronde 1

Deze begeleidingsprojecten die deelnamen aan de eerste financieringsronde (schooljaar 2024-2025) kregen een verlenging toegekend.

Samen hoge sprongen maken: effectieve geletterdheidspraktijken realiseren voor alle leerlingen

Taal is een sleutel tot onderwijssucces, maar veel secundaire scholen worstelen nog met het realiseren van een taalkrachtige aanpak over alle vakken heen. Via een evidence-informed didactiek versterken de labogroepen van de scholen de taalcompetentie van alle leerlingen binnen de brede basiszorg en van specifieke leerlingen in de verhoogde zorg.  De verlenging van het project Samen Hoge Sprongen Maken streeft er tijdens het schooljaar 2025-2026 naar om de praktijken te verduurzamen bij de eerste 20 scholen, de praktijken op te starten bij 12 nieuwe scholen. Tot slot wordt ook een online opleiding ‘Taalbeleidsexpert’ aangeboden aan de kernteamleden van +/- 15 secundaire scholen.

Vitamine T²: taalvitamines voor alle leerlingen in de basisschool

In deze verlenging wordt er gefocust om (nog) meer in te kunnen zetten op een schoolbrede leerlijn rond taal van K0-L6.

Kleuterteams gaan aan de slag rond interactief voorlezen om de luistervaardigheden van de kleuters te stimuleren en hen zo een sterke basis mee te geven voor hun latere leescompetenties en hun verdere schoolloopbaan.

Met de leraren lager onderwijs zetten in op krachtig leesonderwijs door in te zoomen op de verschillende principes waarmee je een krachtige en effectieve leesdidactiek kan uitbouwen.

Het project gebruikt hiervoor het wetenschappelijk onderbouwd kader van de zeven principes voor taalkrachtig onderwijs (Volop Taal, 2020) dat schoolbreed inzetbaar is.

VideoKlub

VideoKLuBs zijn teams van een viertal leerkrachten en één of twee VideoKLuB-coaches die samen een video-ontwerpcyclus doorlopen: via observatie en analyse van de eigen lespraktijk via video-opnamen evalueren leerkrachten hun didactiek. Op basis van inzichten over wat echt werkt herontwerpen ze hun lespraktijk om brede basiszorg en verhoogde zorg te verbeteren. Aanvullend op geschreven bronnen werden in het eerste projectjaar kennisclips gemaakt om de kennisbasis te ontsluiten. In het tweede projectjaar zullen 6 sterke praktijkvoorbeelden in beeld worden gebracht.

Spelkracht

Dit begeleidingsproject richt zich op het verbeteren van de kwaliteit van spelend leren door leerkrachten te professionaliseren in spelbegeleiding. De doelen van dit begeleidingsproject zijn gericht op het verhogen van inzicht in groei van spelkwaliteit en wat nodig is om elk kind hierbij te begeleiden.

Door het spel te verrijken, vooral rollenspel, stijgen ook de leeruitdagingen voor de kleuter op het gebied van taal-denken, zelfregulatie en samenspel. Als leerkrachten zich bewust worden van de verschillende vaardigheden die ze hiervoor kunnen inzetten, kunnen ze hun impact vergroten op de diverse leernoden van kleuters tijdens vrij spel.

Nieuwe begeleidingsprojecten 2025 - 2026

Take In: Taal en Kennis in Interactie

Interactief voorlezen van rijke teksten stimuleert kwaliteitsvolle interactie en bouwt zo aan de taalvaardigheid en kennisbasis van elke leerling. In het bijzonder leerlingen met een lagere SES die opgroeien in een minder kansrijke omgeving zijn gebaat bij rijke interactie vanuit rijke teksten in de klas. Rijke teksten zijn teksten die zowel taal- als kennisrijk zijn. Binnen het begeleidingstraject staan vier doelen centraal: taalontwikkeling stimuleren, kennisbasis verbreden en verdiepen, doelgericht monitoren en differentiëren en het taal- en zorgbeleid versterken.

Binnenkijken in de BlackBox: Leren zien wat werkt. 

Dit project ontwikkelt materialen die aanvangsbegeleiders ondersteunen bij de begeleiding van startende leraren rond brede basiszorg en verhoogde zorg met focus op: reactief klasmanagement bij gedragsproblemen, het stellen van hoge verwachtingen en het creëren van een positieve leerling- leerkrachtrelatie.

Dit helpt startende leraren gedragsproblemen effectief aan te pakken, waardoor de nadruk op uitgebreide zorg wordt verminderd en leerlingen binnen de brede basiszorg worden ondersteund.

Fit voor lezen: klaar voor de leesSTART

Sterke leesvaardigheid begint met een doordachte, effectieve leesstart. In nauwe samenwerking met de pedagogische begeleidingsdiensten ondersteunt dit project leerkrachten uit het eerste leerjaar bij het optimaliseren van hun vakdidactiek voor aanvankelijk lezen. Wetenschappelijk onderbouwde principes en methodieken vormen de basis, met een focus op drie pijlers: de inzet van een automatiseerlijn, systematisch creëren van meer leeskansen en het toepassen van leesvaardigheid in een overkoepelende thematische context die rijk is aan taal, woordenschat en kennis.

Om dit te realiseren krijgen de deelnemende leerkrachten intensieve, evidence-informed begeleiding met kennisdeling én gerichte ondersteuning in de klas.

Taalmakers@home: een sterk school-ouderpartnerschap voor meer taalrijke interacties de hele dag door

Taalmakers@home versterkt de taalcompetentie Nederlands van leerlingen door de samenwerking tussen scholen en ouders te verbeteren. Dit project ondersteunt scholen om ouders hierin te begeleiden, met een dubbele focus een verbeterde taaldidactiek op school en een sterker school-ouderpartnerschap. Zo ontstaat een taalstimulerende omgeving op school én thuis, die bijdraagt aan brede basiszorg en gerichte ondersteuning voor gezinnen met extra noden.

Leren in balans

Leren in balans versterkt de brede basiszorg en verhoogde zorg rond de thema’s sociaal-emotioneel leren en gedragsinterventies. Het project heeft drie doelstellingen: kennis over de thema’s uitbreiden en verdiepen, acties hierover uitproberen, evalueren en bijsturen en ook een schoolbeleid ontwikkelen én implementeren rond sociaal-emotioneel leren en gedragsinterventies.

Taalkrachtige leeromgevingen creëren in de B-stroom

Om brede basiszorg en verhoogde zorg te creëren in de B-stroom slaat VIVES de handen in elkaar met VUB en KULeuven om vijf diverse scholen te begeleiden vanuit kaBOEM. Eerste stap is het opzetten van brede basiszorg en het tijdig identificeren van leerlingen die verhoogde zorg nodig hebben. Vervolgens wordt ook ingezet op taaldidactisch handelen, gefocust op schrijven of taalontwikkelend lesgeven. Dit alles wordt vastgezet op school- en scholengemeenschapsniveau door effectieve interventies te integreren in zorg- en taalbeleid en te dissemineren naar andere scholen.

Een uitgebreide samenvatting van deze geselecteerde begeleidingsprojecten kan je downloaden via deze knop.