Missie en visie
Leerpunt stimuleert evidence-informed werken in onderwijs om het leren van de leerlingen te versterken. Dit gebeurt met respect voor de professionaliteit en autonomie van het hele onderwijs, van kleuter tot en met secundair onderwijs, van regulier onderwijs tot het buitengewoon onderwijs. Ook de lerarenopleidingen, en het deeltijds kunstonderwijs kunnen gebruik maken van de materialen die Leerpunt ontsluit en ontwikkelt.
In het onderwijs is er zelden of nooit één zaligmakende aanpak die altijd in alle klassen en voor alle leerkrachten werkt. Benaderingen, maatregelen en praktijken moeten getoetst worden aan voorwaarden en effectiviteit op vlak van leerwinst en kostprijs.
‘Evidence-informed werken’ betekent dat onderwijsteams zélf weloverwogen keuzes kunnen maken over hoe ze het leren bij leerlingen zullen optimaliseren op basis van wetenschappelijke evidentie.
Doelstellingen van Leerpunt
Bij de oprichting kreeg Leerpunt van de Vlaamse regering concrete doelstellingen opgelegd:
Ontwikkelen van een onafhankelijke, toegankelijke en wetenschappelijk onderbouwde kennisbasis over wat werkt op het vlak van didactisch handelen, rekening houdende met diverse contexten en leermiddelen;
Vertalen van deze kennisbasis naar de Vlaamse klas- en schoolpraktijk om leraren te ondersteunen in hun dagelijkse klaspraktijk;
Gericht en helder communiceren, verspreiden en valoriseren van de kennis;
Ondersteunen en stimuleren van het gebruik van deze kennis door leraren(teams) in de dagelijkse klas- en schoolpraktijk, met respect voor de eigen pedagogische projecten en met expliciete aandacht voor het versterken van het reflecterend en onderzoekend handelen van de leraren.
Project Brede basiszorg en verhoogde zorg
Leerpunt kreeg in 2023 de bijkomende opdracht, en de nodige middelen, om brede basiszorg en verhoogde zorg in scholen te versterken om leerachterstand te reduceren bij alle leerlingen maar in het bijzonder bij leerlingen in kwetsbare posities en leerwinst te creëren. Leerpunt kreeg hiervoor 6 miljoen euro toegewezen, waarvan 4,4 miljoen euro rechtstreeks terugvloeit naar de scholen.
Strategische pijlers
Leerpunt baseert haar werking op zes strategische pijlers:
Leerpunt vertaalt geïdentificeerde kennisnoden op het vlak van de onderwijspraktijk in een agenda voor kenniscreatie (‘kennisagenda’).
Leerpunt draagt bij tot een kennisbasis voor de onderwijspraktijk door de ontsluiting van bestaande kennis.
Leerpunt doet aan kenniscreatie door middel van het uitbesteden van onderzoek.
Leerpunt draagt actief bij aan een cultuur van evidence-informed werken in het Vlaamse onderwijs en zet daarvoor actief in op samenwerking en netwerking.
Leerpunt ontwikkelt een communicatiestrategie die het gebruik van kennis uit wetenschappelijk onderzoek in de onderwijspraktijk ondersteunt en versterkt.
Leerpunt zet een efficiënte, effectieve, integere en kwaliteitsvolle organisatie op.
Kennisagenda
De kennisagenda van Leerpunt beschrijft welke kennis onderwijsprofessionals nodig hebben om de onderwijskwaliteit en het leren van leerlingen te verbeteren en wanneer deze kennis zal worden ontwikkeld. Voor 2024-2027 werden 15 prioritaire thema’s bepaald.
Kwaliteitscriteria
Leerpunt ontwikkelde kwaliteitscriteria met als doel kwaliteitsvolle onderzoeken, praktijkverhalen en valorisatieproducten te selecteren en toe te voegen aan de toolkits van EEF en de leidraden. Daarmee voldoet Leerpunt aan haar opdracht om bestaande kennis te ontsluiten en de kennisbasis te vertalen naar de Vlaamse klas- en schoolpraktijk.
Doelgroepen van Leerpunt
Leerpunt streeft ernaar dat de ontwikkelde en gedeelde materialen door verschillende onderwijsgroepen kunnen worden gebruikt. In eerste instantie zijn dat leerkrachten en onderwijsprofessionals zoals directeurs, ondersteuners en CLB-medewerkers.
Leerkrachten ondersteunen dagelijks leerlingen in hun leerprocessen en kunnen in hun opleidings- en begeleidingsactiviteiten maximaal gebruik maken van de meest actuele wetenschappelijke inzichten over goed onderwijs.
Ook pedagogische begeleidingsdiensten en lerarenopleiding kunnen gebruik maken van de ontwikkelde materialen: zij spelen een cruciale rol in de opleiding en begeleiding van leerkrachten.
Alle materialen zijn gratis toegankelijk via deze website. Zo kunnen onderzoeksinstellingen, educatieve uitgeverijen, professionaliseringsinstellingen en beleidsmakers gebruik maken van de materialen die Leerpunt deelt en maakt.
Structuur van Leerpunt
Leerpunt wordt aangestuurd door een Raad van Bestuur die zich concentreert op de algemene strategie en de organisatorische en administratieve opvolging. De algemeen directeur, geflankeerd door de strategisch adviseur, stuurt de operationele staf aan. Zowel de werking van Leerpunt, als het uitwerken van de strategie in samenspraak met de Raad van Bestuur, Leerpunt (inter-)nationaal vertegenwoordigen als verkennen en faciliteren van samenwerkingen, behoort tot hun takenpakket.
De werking wordt overzien door twee adviserende commissies: de gebruikerscommissie, die de toegankelijkheid en de bruikbaarheid bewaakt; en de wetenschappelijke commissie die toeziet op de wetenschappelijke ondersteuning van de ontwikkelde materialen.
Jaarverslagen
Het jaarverslag van Leerpunt wordt gepubliceerd in de zomer van het jaar erop. Het bevat een overzicht van de belangrijkste activiteiten, cijfers en opdrachten die het onafhankelijke kenniscentrum dat jaar heeft bereikt.