Wat is een begeleidingsproject?
Een begeleidingsproject bij Leerpunt is een project waarbij een organisatie scholen begeleidt bij het opstarten, verfijnen of herpositioneren van brede basiszorg en verhoogde zorg binnen hun school. Daarin verschillen de begeleidingsprojecten van de implementatieprojecten: die laatste richten zich uitsluitend op de aanpak binnen een team en focussen niet specifiek op brede basiszorg en/of verhoogde zorg.
De begeleidingsprojecten hebben twee doelen:
Ondersteunen en begeleiden van scholen in hun professionalisering rond brede basiszorg en verhoogde zorg;
Versterken en verankeren van de schoolaanpak met betrekking tot brede basiszorg en verhoogde zorg
Kenmerkend voor een begeleidingsproject is dat een opschaling in begeleiding verwacht. Bij de start van het project worden minimum vijf scholen begeleid. In een tweede fase worden meer geïnteresseerde scholen betrokken. Uiteindelijk moet een indirect bereik van minimaal 1.000 scholen gerealiseerd worden.
De deelnemende scholen worden begeleid door (onderwijs-)instellingen, pedagogische begeleidingsdiensten en/of bedrijven of een consortium die zich bekwaam achten om scholen te begeleiden rond één of een beperkt aantal thema’s m.b.t. brede basiszorg en/of verhoogde zorg.
De organisaties werken in co-creatie via verschillende vormen van collectief leren, die netgebonden en netoverschrijdend georganiseerd worden. Er wordt expliciet verwacht dat de projecten inzetten op structurele en culturele verankering waarin het collectief leren centraal staat.
De begeleidingsprojecten hebben linken met de EEF-toolkits rond leren en lesgeven en/of leidraden van de EEF, NRO en Leerpunt of andere wetenschappelijke onderbouwde bronnen.
Waarom deze begeleidingsprojecten?
De begeleidingsprojecten zijn voor Leerpunt een belangrijke manier om te voldoen aan haar kerntaken binnen dit project:
Versterken van de brede basiszorg en verhoogde zorg om leerwinst te creëren
Verminderen van leerachterstanden van alle lerenden, in het bijzonder van leerlingen in een kwetsbare positie
Een sterkere brede basiszorg en verhoogde zorg zal de druk op leersteun in de fase van uitbreiding van de zorg verminderen
Kennisbasis ontwikkelen rond brede basiszorg en verhoogde zorg
Voor Leerpunt is de brug tussen wetenschap en praktijk van belang: niet enkel kennis en evidentie delen dus, maar er ook voor zorgen dat scholen zich die kennis eigen maken, stappen zetten in het toepassen en vanuit het toepassen informatie terugkoppelen naar de begeleiders.
Dit gebeurt in de begeleidingsprojecten. Elk begeleidingsproject werkt inhoudelijk, professionaliseert het lerarenkorps en verankert de nieuwe werking in het team.
Link met leersteun
De focus op brede basiszorg en verhoogde zorg en de toekenning van extra middelen door de Vlaamse overheid past binnen de uitvoering van het relanceplan Vlaamse Veerkracht uit december 2022. Vanaf 1 september 2023 trad het decreet leersteun in werking dat streeft naar kwaliteitsvol onderwijs voor alle leerlingen, dat werkbaar blijft voor de leraar. Doel is dat elke leerling kansen krijgt om zich optimaal te ontwikkelen met een maximale leerwinst.
Om dat te bereiken, moet de leerlingenbegeleiding in het gewoon onderwijs versterkt worden. Een stevige basis van brede basiszorg en verhoogde zorg is nodig om leersteun te bouwen en alle leraren dienen over de nodige competenties te beschikken.
Welke begeleidingsprojecten financiert Leerpunt?
Het project Brede basiszorg en Verhoogde zorg bij Leerpunt loopt van 2024 tot en met juni 2026. In die periode lanceert Leerpunt twee oproepen voor begeleidingsprojecten.
Ronde 1: schooljaar 2024-2025
De eerste oproep werd gelanceerd in februari 2024 en start in juni 2024 met een duurtijd van 15 maand met mogelijke verlenging van 1 jaar.
In deze ronde werden 8 projecten goedgekeurd voor financiering:
BRU-taal
Leercollectief basis verhoogd
Modelscholen als kennishubs
Samen hoge sprongen maken
Spelkracht
Studio Lex
VideoKlub
Vitamine T²
Ontdek deze projecten én hun processen
Ronde 2: schooljaar 2025 – 2026
De tweede oproep werd gelanceerd in december 2024. Vier projecten uit de eerste ronde kregen een verlenging, zes nieuwe projecten kregen financiering toegekend.
Verlenging van ronde 1
Samen hoge sprongen maken
Spelkracht
VideoKlub
Vitamine T²
Nieuw toegekende projecten
Binnenkijken in de BlackBox
Fit voor lezen
Leren in balans
Taalkrachtige leeromgeving in de B-stroom
Taalmakers@home
TaKe-IN
Benieuwd wat ze inhouden? In deze pdf worden de projecten samengevat.
Publicatie van deze projecten wordt verwacht in het najaar van 2026.
Bereik van deze begeleidingsprojecten
Naast het direct bereik binnen het project, streefde Leerpunt ernaar bij aanvang van deze projecten minimaal 100 scholen direct te bereiken. Dat is gelukt: in de eerste ronde werden met 8 projecten in totaal 154 scholen: 82 uit het basisonderwijs en 72 uit het secundair onderwijs.
Ook voor schooljaar 2025-2026 ziet het er veelbelovend uit met een verwacht bereik van 231 scholen, waarvan 130 uit het basisonderwijs en 128 uit het secundair onderwijs.
Aantal bereikte scholen in schooljaar 2024-2025 (ronde 1)
Projectnaam | Aantal scholen basis | Aantal scholen secundair |
BRU-taal | 6 | - |
Leercollectief basis verhoogd | 28 | 17 |
Modelscholen als kennishubs | 8 | - |
Samen hoge sprongen maken | - | 20 |
Spelkracht (kleuter) | 10 | - |
Studio Lex | 5 | - |
VideoKlub | 5 | 35 |
Vitamine T² | 20 | - |
Totaal: 154 | 82 | 72 |
Verwacht aantal bereikte scholen in schooljaar 2025-2026 (ronde 2)
Projectnaam | Verwacht aantal bereikte scholen basis (fase 1 + fase 2 + fase 3) | Verwacht aantal bereikte scholen secundair (fase 1 + fase 2 + fase 3) |
Samen hoge sprongen maken (verlengd project) |
| 20 + 12 + 15 |
Spelkracht (kleuter) (verlengd project) | 15 + 15 |
|
Vitamine T² (verlengd project) | 17 + 10 |
|
VideoKlub (verlengd project) | 5 (opschaling gebeurde reeds in het eerste projectjaar) | 35 (opschaling gebeurde reeds in het eerste projectjaar) |
Binnenkijken in de BlackBox: Leren zien wat werkt. |
| 6 |
Fit voor Lezen: klaar voor de leesSTART | 5 + 3 |
|
Leren in balans |
| 15 + 15 |
Taalkrachtige leeromgevingen in de B-stroom |
| 5 + 5 |
Taalmakers@home | 10 + 5 |
|
TaKe In - Taal en kennis in (inter)actie | 12 + 8 + 20 |
|
Verwacht totaal = 231 | 103 | 128 |
Over alle projecten heen is het einddoel een indirect bereik van minstens duizend scholen. Met indirect bereik wordt bedoeld: geïnformeerd worden over de inzichten en/of voorbeelden van goede praktijken die uit de projecten gehaald worden. In de uitrol van de projecten kunnen voor de scholen relevante actoren betrokken worden o.a. leersteuncentra, CLB, …
Leerpunt draagt hierin bij via het delen van inzichten uit de processen en de begeleiding van de processen. Zo kunnen scholen met een gelijkaardige onderwijsbehoefte of een gelijkaardige aanpak inspiratie opdoen om hun aanpak te starten of te verfijnen. Ook de projecten zelf zetten zich hiervoor in.
Om dat indirect bereik te halen, wordt onder andere gebruik gemaakt media die veel mensen bereiken zoals eigen en partnernieuwsbrieven, events en videocontent.
Wat na afloop van de projecten?
Ook al stopt de financiering van een begeleidingsproject, de geleerde lessen en inzichten blijven waardevol voor het onderwijsveld. Leerpunt maakt er werk van om de processen die de projecten doorliepen zichtbaar te maken op verschillende manieren, waaronder een tekstuele samenvatting bij het project maar ook mondelinge toelichtingen en lezingen op events, waaronder het event Brede basiszorg en verhoofde zorg van 28/11/2025 (programma). Leerpunt voorziet ook een projectoverschrijdende ontmoeting en samenwerking tussen de projectbegeleiders, scholen en instellingen hoger onderwijs in drie congressen die in 2024, 2025 en 2026 georganiseerd worden.
Ook dit maakt deel uit van de rol van Leerpunt om het indirect bereik van de projecten te vergroten.
Bronnenlijst
Merchie, E., Tuytens, M., Devos, G., & Vanderlinde, R. (2016). Hoe kan je de impact van professionaliseringsinitiatieven voor leraren in kaart brengen? Departement Onderwijs en Vorming. Klik hier voor het onderzoek
Sharples, J., Eaton, J., & Boughelaf, J. (2024). A school’s guide to implementation: Guidance report. Education Endowment Foundation. Klik hier voor het guidance report
Van den Rym, K., Faddar, J., Willegems, V., & Consuegra, E. (2025). Evidence-informed praktijken in het basis- en secundair onderwijs [Onderzoeksrapport]. Vrije Universiteit Brussel; Leerpunt. Klik hier voor het onderzoeksrapport
Verschueren, K., Struyf, E., & Van Mieghem, A. (2022).Het EDBI-instrument. Effectmeting van Doelgerichte Begeleidingsinterventies. Departement Onderwijs en Vorming. Klik hier voor het onderzoeksrapport