AI-ready tool: Leerkracht en leerling AI-ready

Wat houdt de AI-ready tool in?

Er zijn didactische lesfiches ontwikkeld met een duidelijke beschrijving van de nodige voorkennis, een inleiding tot het specifieke thema, aangehaalde sleutelcompetenties en eindtermen. Daarnaast worden er ook suggesties gegeven voor zowel formatieve als summatieve evaluatie.

Elke lesfiche biedt zes uitgewerkte lesactiviteiten, verdeeld volgens A- en B-stroom. Het nodige materiaal is digitaal gelinkt aan de lesactiviteiten, zodat leerkrachten het meteen kunnen gebruiken in hun klaspraktijk. Om leerkrachten te helpen de meest geschikte activiteit voor hun klasgroep te selecteren, is een beslissingsboom toegevoegd.

In de fiches is ook een custom chatbot geïntegreerd die extra ondersteuning biedt. Op die manier zijn de fiches bruikbaar voor leerkrachten met verschillende expertiseniveaus.

Download hieronder de handleiding:

Hoe de toolbox gebruiken?

De AI-readytool is ontworpen om leerkrachten in de eerste graad te ondersteunen bij het kritisch en doelgericht integreren van AI in hun lessen. De toolbox bestaat uit twee hoofdonderdelen: lesfiches en uitgewerkte lesactiviteiten, telkens verbonden aan een specifieke AI-kritische denkkaart.

Lesfiches gekoppeld aan de thema’s van de AI-kritische denkkaarten

• Voorkennis leerkracht

  Elke lesfiche start met een overzicht van de noodzakelijke voorkennis over AI. Indien deze kennis ontbreekt, kan de leerkracht meteen terecht bij een gepersonaliseerde chatbot om extra uitleg te vragen of extra bronnen te raadplegen.

• Inleiding per thema

  Per thema wordt het belang van het gekozen AI-thema kort geschetst, steeds met het oog op de leefwereld en het niveau van de leerlingen in de eerste graad.

• Sleutelcompetenties en eindtermen

  Dit onderdeel verduidelijkt welke digitale, computationele en maatschappelijke competenties en eindtermen aan bod komen, zodat leerkrachten een gerichte keuze kunnen maken die aansluit bij het curriculum.

• Suggesties voor evaluatie

  Per lesfiche wordt een voorstel gedaan voor formatieve en summatieve evaluatievormen. Hierbij zijn ook tips voor feedback, reflectie en rubrics opgenomen, afgestemd op de lesdoelen.

• Overzicht van lesactiviteiten

  Per fiche wordt een beknopt overzicht gegeven van alle mogelijke lesactiviteiten, opgedeeld volgens A- of B-stroom.

• Beslissingsboom

  Een visuele beslissingsboom helpt leerkrachten om, op basis van hun eigen voorkennis en de beginsituatie van hun leerlingen, de meest geschikte lesactiviteit voor hun klasgroep te kiezen.

Uitgewerkte lesactiviteiten

Voor elke les zijn er volledig uitgewerkte lesactiviteiten voorzien. Hierbij zijn ook de doelen, werkvormen, vereiste materialen, werkblaadjes en een stappenplan opgenomen.

Al het ondersteunend materiaal (werkbladen, presentaties, posters, enz.) is met één klik bereikbaar vanuit de lesfiches. Er is ook een verbetersleutel van de werkbladen beschikbaar (zie onderaan deze pagina).

Gepersonaliseerde chatbot als ondersteuning

In elke lesfiche is een link opgenomen naar een gepersonaliseerde chatbot. Leerkrachten kunnen deze chatbot inzetten om snel extra uitleg te krijgen over AI-begrippen of tools, of om suggesties te vragen voor differentiatie en remediëring. Daarnaast biedt de chatbot ondersteuning bij het formuleren van leerdoelen en evaluatiecriteria, het vereenvoudigen van complexe leerstof voor leerlingen, en het genereren van alternatieve werkvormen of opdrachten die zijn afgestemd op specifieke klasgroepen.

Voorbeelden van chatbotgebruik

• “Leg uit wat een AI-model is op het niveau van een 12-jarige.”

• “Welke werkvorm kan ik gebruiken als mijn leerlingen moeite hebben met prompten?”

• “Geef een voorbeeld van een summatieve toetsvraag over AI-bias.”

• “Hoe kan ik de les differentiëren voor leerlingen met minder digitale vaardigheden?”

Zo zorgt de toolbox ervoor dat leerkrachten niet alleen toegang hebben tot kwaliteitsvol lesmateriaal, maar ook voortdurend ondersteund worden bij het toepassen en aanpassen ervan aan hun eigen praktijk en de behoeften van hun leerlingen.

Thema 1: AI bewustwording in mijn wereld

Het thema "Bewustwording van AI in mijn wereld" is essentieel omdat AI-technologieën alomtegenwoordig zijn geworden in het dagelijks leven van leerlingen en leerkrachten. Basiskennis over wat AI is en hoe modellen worden getraind stelt beiden in staat om technologie niet alleen te gebruiken, maar ook te begrijpen en kritisch te beoordelen. Het kunnen identificeren van AI-toepassingen en onderscheiden wat wel of niet onder AI valt, bevordert een gezonde digitale geletterdheid in een snel veranderende technologische wereld. Praktische ervaring met tools zoals Teachable Machine en Quick, Draw! maakt abstracte concepten concreet en tastbaar, waardoor leerlingen en leerkrachten zelf kunnen experimenteren met AI-principes.

Effectieve promptvaardigheden zijn cruciaal geworden voor optimale interactie met generatieve AI-tools, terwijl het herkennen van foutieve AI-output beschermt tegen misinformatie en blind vertrouwen in technologie. Deze gecombineerde vaardigheden vormen niet alleen een educatieve basis, maar ook een essentiële voorbereiding op een toekomst waarin mens en machine steeds meer samenwerken.

Download hieronder de lesfiche en het extra materiaal:

Thema 2: AI privacy en bescherming

In onze digitale wereld is AI alomtegenwoordig. Leerlingen moeten bewust worden van twee cruciale aspecten: gegevensbescherming en AI-bias. AI-systemen verwerken grote hoeveelheden persoonlijke data, waardoor begrip van privacy en datarechten essentieel is voor veilig online gedrag. Daarnaast kunnen AI-systemen onbedoeld vooroordelen versterken, wat leidt tot oneerlijke beslissingen. Herkenning van bias is cruciaal voor kritisch denken.

Het is belangrijk dat leerlingen hierop worden geattendeerd omdat AI hun dagelijks leven beïnvloedt, van sociale media tot zoekresultaten en aanbevelingen. Bovendien vereisen toekomstige beroepen interactie met AI, en verantwoord burgerschap in een door AI gedreven maatschappij vraagt om ethisch bewustzijn. AIreadiness betekent niet alleen technische vaardigheden, maar ook het ontwikkelen van een kritische en ethische houding ten opzichte van AI-technologie. Door leerlingen hierop attent te maken, worden ze weerbare, kritische gebruikers én ontwikkelaars van AI-technologie.

Download hieronder de lesfiche en het extra materiaal:

Thema 3: AI als ondersteuner binnen mijn kennisexpeditie

In een wereld waarin AI steeds meer verweven raakt met leren, werken en creëren, moeten leerlingen kritisch leren omgaan met de rol van AI. Niet alleen kunnen AI-tools ondersteuning bieden bij oefeningen en creatieve opdrachten, maar ze brengen ook nieuwe vragen met zich mee:

• Wat laat je AI doen? Wat doe je beter zelf?

• Wanneer stimuleert AI je leerproces en wanneer verzwakt het dat?

Door hands-on activiteiten, dilemma-oefeningen en reflectie leren leerlingen AI bewust en kritisch inzetten. Ze ontdekken hoe AI hun persoonlijke ontwikkeling kan ondersteunen, maar ook waar grenzen nodig zijn.

Download hieronder de lesfiche en het extra materiaal:

Thema 4: AI ideeëngolf en waarden

In een samenleving waar AI steeds vaker beslissingen ondersteunt of automatiseert, worden menselijke vaardigheden zoals empathie, kritisch denken en samenwerken belangrijker dan ooit. De reeks AI-activiteiten

in deze bundel leert leerlingen nadenken over thema’s zoals:

• Is AI eerlijk voor iedereen?

• Wat betekent het om een mens te zijn in tijden van AI?

• Wat kunnen mensen beter dan machines?

• Hoe zorgen we dat AI iedereen dient, ook wie kwetsbaarder is?

Download hieronder de lesfiche en het extra materiaal:

Verbetersleutel

Er is ook een verbetersleutel van de werkbladen beschikbaar. Download deze hieronder.