Programma event 'Van data naar evidence-informed beleid op school'

Wil je weten wat succesvolle scholen gemeen hebben en hoe jij die inzichten kunt toepassen? Tijdens deze infosessie maak je kennis met Educheck, de bevragingstool in Smartschool die wetenschappelijk onderbouwde indicatoren vertaalt naar jouw klas en school. Educheck vertrekt vanuit 33 bewezen indicatoren die schooleffectiviteit en het leerproces van leerlingen versterken. Deze indicatoren bestrijken thema’s zoals schoolbeleid, didactiek en pedagogie in de klas, motivatie van leerlingen en ook welbevinden. Met behulp van korte vragenlijsten krijg je aan de hand van de tool zicht op wat écht telt, zodat jouw school gericht kan werken aan kwaliteitsverbetering. Tijdens de sessie duiken we in de thema’s en indicatoren van Educheck, leggen we de link met kwaliteitsontwikkeling op school en tonen we hoe je eenvoudig bevragingen opzet, resultaten raadpleegt en interpreteert. 

Jan Van Hoof en Erwin Meyers (UA & Educheck Smartschool) 

In deze sessie wordt recent eye-trackingonderzoek voorgesteld over welke kinderen meer of minder aangekeken worden in de kleuterklas. Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van elke kleuter? En hoe zorg je ervoor dat elk kind gezien wordt? 

Deze sessie geeft praktische handvatten en tips over hoe een leraar zijn of haar eigen klas onderzoekt. Hoe breng je de taalontwikkelingskansen van de kleuters in kaart? Hoe creëer je daardoor eerlijke kansen voor elk kind? 

Thibaut Duthois (UGent)

De Vlaamse toetsen wiskunde voor het vierde en zesde leerjaar lager onderwijs, toetsen het curriculum wiskunde zowel in de breedte als in de diepte via thema’s. Per thema wordt het resultaat op de Vlaamse toets omschreven in vaardigheidsniveaus. Deze sessie informeert deelnemers over de link tussen elk thema en de eindtermen basisonderwijs, koppelt daar de omschrijvingen van de vaardigheidsniveaus aan en verbindt die data met de onderdelen van het model voor evidence-informed werken in onderwijs. 

Ria Van Huffel (VUB)

Sinds 2024 nemen alle leerlingen van het vierde leerjaar lager onderwijs en alle leerlingen van het tweede jaar secundair onderwijs deel aan de Vlaamse toets Nederlands. Vanaf dit schooljaar neemt ook het zesde leerjaar lager onderwijs deel. De toetsresultaten bieden scholen inzicht op verschillende niveaus: van individuele leerlingen en leerlinggroepen tot de volledige school en het Vlaams onderwijssysteem. Ze tonen niet alleen of de eindtermen leesbegrip worden gehaald, maar ook welk vaardigheidsniveau leerlingen bereiken. In deze sessie ontdek je hoe de toets leesbegrip wordt ontwikkeld, welke kwaliteitscriteria daarbij gelden, en hoe de vaardigheidsniveaus precies worden ingevuld. Je krijgt een beeld van de betekenis van de resultaten en hoe je ze als school kan inzetten. 

Rielke Bogaert (UGent), Louise Lambregts (UGent) & Stéphanie Vanderheeren (Arteveldehogeschool Gent) 

Met gerichte analyse van toets- en welbevindendata bouwen we een helder beeld van de kwaliteit van onze scholen. 
Door data doordacht te interpreteren, maken we keuzes die ons onderwijs versterken en elke leerling maximale groeikansen geven.

An Eeman (GO! SGR 20)

Academisch optimisme ontstaat uit de interactie tussen doelmatigheidsovertuigingen van leraren(teams), vertrouwen in leerlingen en ouders, en een sterke focus op leren. Het vormt een krachtig kader voor de ontwikkeling van een succesvol kwaliteitsbeleid. In deze presentatie verken ik hoe academisch optimisme zich manifesteert bij (leraren)teams, waarom het samenvalt met sterkere leeromgevingen voor alle leerlingen en wat dit kader kan betekenen voor jouw school. 

Ruud Lelieur (UA)  

Tijdens deze sessie verkennen we hoe werken met data kan bijdragen aan een beter tekstbegrip bij leerlingen. Vanessa Denon was leerkracht Nederlands aan het GO! Atheneum Geraardsbergen en laat in deze praktijkgerichte sessie zien hoe toetsresultaten, observaties en schoolbrede data de basis kunnen vormen om via gerichte interventies het leer- en leesbegrip bij leerlingen te verbeteren. Aan de hand van concrete voorbeelden uit haar eigen klaspraktijk wordt duidelijk hoe je datagewijs werken behapbaar en zinvol houdt. Na afloop kunnen deelnemers aan de slag met enkele praktische handvatten om datagedreven te werken aan leesonderwijs binnen het vak Nederlands en daarbuiten.   

Vanessa Denon (GO!)

Toetsen, taken, examens, observaties: we beschikken over heel wat data, maar die spreken zelden voor zich. In deze sessie gaan we in op betekenisgeving: welke bril je opzet wanneer je naar data kijkt, welke aannames daarin meespelen, en hoe je data kunt inzetten als startpunt voor scherpe vragen, zinvolle gesprekken en gedragen keuzes.

Evelyn Goffin (UAntwerpen)  

“Scholen verdrinken in informatie, maar hunkeren naar kennis.” 
Met de DataWijzer biedt de Vlaamse Onderwijsinspectie elke school haar eigen online dashboard, dat enerzijds actuele data ontsluit en anderzijds diverse mogelijkheden biedt om op elk moment de eigen data te positioneren ten opzichte van referentiegroepen. 

In deze sessie lichten we toe hoe de inspectie de DataWijzer inzet bij een deskanalyse voorafgaand aan een doorlichting. Maar we willen vooral stilstaan bij de mogelijkheden die de DataWijzer biedt om als school doelgericht onderwijskwaliteit te ontwikkelen en de doeltreffendheid ervan op te volgen. 

Wim Verreycken en Wendy Luyckx (Vlaamse Onderwijsinspectie) 

In het onderwijs wordt steeds meer data verzameld, denk aan toetsresultaten, observaties of gesprekken in het team. Maar data op zich verandert niets. De impact ontstaat pas wanneer schoolteams ondersteund worden om die informatie te begrijpen, te bespreken en doelgericht te vertalen naar hun praktijk. 

In deze sessie onderzoeken we hoe datacoaching kan fungeren als hefboom voor professionele groei. Vertrekkend vanuit onderzoek binnen de context van de Vlaamse toetsen, maar met een bredere kijk op datagebruik, tonen we: 

• hoe coaching teams helpt verder te kijken dan cijfers en betekenis te geven aan data vanuit hun eigen context; 

• en waarom effectieve professionalisering responsief en contextgevoelig moet zijn: afgestemd op motivatie, voorkennis en noden van het team.  

Geen vaste recepten, wel een inspirerend kader voor onderwijsprofessionals die data willen inzetten als middel voor dialoog, reflectie en duurzame verandering. 

Iris Decabooter (UHasselt) 

De Vlaamse toets wiskunde, waaraan alle leerlingen van tweede leerjaar secundair onderwijs sinds 2024 deelnemen, toetst het curriculum wiskunde zowel in de breedte als in de diepte via thema’s. Per thema wordt het resultaat op de Vlaamse toets omschreven in vaardigheidsniveaus. Deze sessie informeert deelnemers over de link tussen elk thema en de eindtermen wiskunde van de eerste graad secundair onderwijs, koppelt daar de omschrijvingen van de vaardigheidsniveaus aan en verbindt die data met de onderdelen van het model voor evidence-informed werken in onderwijs.    

Ria Van Huffel (VUB)

Vanuit (1) het implementatieproject 'Meten om te weten waarom iets (niet) werkt: samen betekenisvol aan de slag met schooldata' en (2) binnen het perspectief van schoolleiders in een kernteam zal er gerapporteerd worden over datagebruik en praktijkonderzoek in de school. De workshop richt zich niet op een ‘data-gedreven’ benadering, waarbij data de enige basis voor beslissingen vormt, maar op een data-geïnformeerde aanpak die ook rekening houdt met praktijkkennis en bronnen. De deelnemers leren hoe ze 1 of meerdere onderzoeksvragen kunnen articuleren bij vaststellingen die gaan over leerlingengroepen en/of een toetsitem. 

Marijke De Smet (Arteveldehogeschool)