Project ‘Brede basiszorg en verhoogde zorg’ werd aan Leerpunt toegewezen in 2023 en loopt tot en met 30 juni 2026. De focus ligt op het creëren van leerwinst, bij alle leerlingen maar in het bijzonder bij leerlingen in kwetsbare posities.
Leerpunt kreeg hiervoor 6 miljoen euro toegewezen, waarvan het grootste deel naar de ondersteuning van scholen gaat via begeleidingsprojecten. Het overige deel vloeit naar het onderzoek rond kennis van brede basiszorg en verhoogde zorg en de effectiviteit van de begeleiding via de projecten.
Om brede basiszorg en verhoogde zorg te ondersteunen werkt Leerpunt samen met één van haar prioritaire partners: de pedagogische begeleidingsdiensten.
Het project is een rechtstreeks gevolg van de uitvoering van het relanceplan ‘Vlaamse Veerkracht’ en gelinkt aan de start van het decreet leersteun en het nieuwe leersteunmodel in september 2023.
Wat is brede basiszorg?
Brede basiszorg is de aanpak van de leraar bedoeld voor alle leerlingen in de klas. De leraar ontwerpt een toegankelijke en flexibele leeromgeving zodat elke leerling kwaliteitsvol onderwijs krijgt. Dat betekent dat de leerkracht actief op zoek gaat naar drempels die leren bij de leerling verhinderen én probeert die drempels weg te werken voor zoveel mogelijk leerlingen. Zo wordt leren en ontwikkeling bij zoveel mogelijk kinderen gestimuleerd. Elke school moet voorzien in brede basiszorg.
Elke school voorziet brede basiszorg en stimuleert zo de ontwikkeling bij kinderen door een krachtige leeromgeving aan te bieden, leerlingen systematisch op te volgen, actief te werken aan het verminderen van risicofactoren en net de beschermende factoren te beschermen.
Brede basiszorg is een fase binnen het zorgcontinuüm (fase 0). Het zorgcontinuüm geeft in steeds hogere mate de intensiteit van ondersteuning weer die nodig is om de leerling de lessen uit het gemeenschappelijk curriculum te laten volgen. Die intensere ondersteuning wordt geboden door meer partners uit het schoolteam en het netwerk rondom zowel de leerling als de school.
Wat is verhoogde zorg?
Binnen ‘verhoogde zorg’ neemt de school extra maatregelen die de school neemt om ervoor te zorgen dat de noden van een leerling tegemoet gekomen worden zodat die tot leren kan komen. Die extra maatregelen moeten vallen onder ‘redelijke aanpassingen’, zoals remediërende, differentiërende, compenserende en dispenserende maatregelen.
De link met leersteun
Het nieuwe leersteundecreet zet kwaliteitsvol onderwijs voor alle leerlingen centraal op een voor de leraar werkbare manier. Dat houdt in dat elke leerkracht zorgt dat elke leerling in elke klas het beste van zichzelf naar boven kan halen en maximaal kan leren. Voor de leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften, is er verhoogde zorg. Daarbij worden op school extra maatregelen genomen om deze kinderen de lessen te kunnen laten volgen.
Elke school in het gewoon onderwijs heeft de verantwoordelijkheid om een sterke brede basiszorg en verhoogde zorg uit te bouwen. Voor de leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften, kunnen scholen ter ondersteuning leersteun aanvragen bij een leersteuncentrum. Om die leersteun efficiënt te kunnen inzetten, is het noodzakelijk dat brede basiszorg en verhoogde zorg goed verankerd zit in elke school en dat alle leerkrachten de competenties hebben om zorg te bieden aan alle leerlingen.
Hoe ondersteunt Leerpunt brede basiszorg en verhoogde zorg in scholen?
Leerpunt financiert ‘begeleidingsprojecten’, die de brede basiszorg en verhoogde zorg in scholen ondersteunen. De eerste ronde van deze begeleidingsprojecten is gestart: 8 projecten werden uitgekozen in schooljaar 2024-2025 voor een totaalbedrag van 2,4 miljoen euro. De projecten werken volgens de drietrapsraket: in een eerste fase worden een 150-tal scholen bereikt, in een tweede en derde fase van het project wordt dit uitgebreid naar enkele honderden scholen. Zo moet het effect van het project maximaal zijn. In 2025 wordt een tweede ronde voor de begeleidingsprojecten gelanceerd.
Onderzoeken rond brede basiszorg en verhoogde zorg
Leerpunt heeft ook als doelstelling om de kennisbasis rond brede basiszorg en verhoogde zorg te versterken. Daartoe worden twee onderzoeken opgezet:
Kennishiaten rond brede basiszorg en verhoogde zorg
Welke kennis is er (al) rond brede basiszorg en verhoogde zorg, en belangrijker: welke kennis is er nog niet die wél dringend nodig is om leerkrachten nog beter te kunnen ondersteunen?Dat is in een notendop het onderzoek dat zal gevoerd worden door Karel de Grote Hogeschool in samenwerking met de Universiteit Antwerpen.
Effectiviteit van de begeleidingsprojecten
Ook de effectiviteit van de begeleidingsprojecten wordt onder de loep genomen. Dat gaat zowel over de effectiviteit van de begeleidingsinterventies als de effectiviteit wat betreft de begeleiding binnen die projecten die brede basiszorg en verhoogde zorg in scholen versterkt.
Nuttige informatie
Webinar Brede basiszorg en verhoogde zorg - 2 oktober 2024